Adwokat Adam Wojtyga wyjaśnia

Coraz bardziej powszechne stają się nieuczciwe praktyki wymierzone w seniorów. Dotyczy to w szczególności umów zawieranych na odległość np. o świadczenie usług telekomunikacyjnych.

Przedstawiciele handlowi często zatajają prawdziwą tożsamość przedsiębiorcy, dla którego pracują. Podszywają się pod pracowników znanych firm telekomunikacyjnych. Seniorzy, czy inaczej konsumenci III wieku, są przez nich wprowadzani w błąd (np. przez dzwoniącego. Następnie otrzymują (najczęściej kurierem) umowę do podpisu. Są przekonani, że np. przedłużają umowę z obecnym operatorem na korzystniejszych niż dotychczas warunkach. Potem okazuje się jednak, że umowa z dotychczasowym operatorem ulega rozwiązaniu a numer zostaje przeniesiony i oszukany klient zostaje związany z zupełnie inną firmą co wiąże się często z dużo większymi kosztami.

Pamiętajmy - najważniejsza jest rozwaga i ostrożność oraz czytanie dokumentów przed ich podpisywaniem.

Jeśli już doszło do zawarcia umowy na odległość (lub poza lokalem przedsiębiorstwa) klient może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny. Wskazuje na to wprost art. 27 Ustawy o prawach konsumenta. W wielu przypadkach seniorzy nie są w ogóle informowani o tym, że mają prawo do rezygnacji z takich usług.

Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się - od dnia zawarcia umowy i z reguły trwa – jak wspomniałem – 14 dni, ale nie zawsze tak jest.

Zgodnie z art. 29 Ustawy o prawach konsumenta, jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 27. Czyli w tym wypadku klient ma rok i 14 dni na odstąpienie od niej.

W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość, lub umowy zawartej poza
lokalem przedsiębiorstwa, umowę uważa się za niezawartą.

Należy zwrócić uwagę również na wyłączenia od prawa do odstąpienia od umowy. Mówi o tym art. 38 cytowanej ustawy - przykładowo w odniesieniu do umów o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy. Dlatego należy bardzo uważać na podpisywane dokumenty.

Niezależnie od powyższych regulacji, w niektórych wypadkach można również złożyć oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu w oparciu o art. 84 Kodeksu cywilnego - jeśli mamy do czynienia z podstępnym działaniem nieuczciwego przedsiębiorcy.

W powszechnym rozumieniu podstępem jest świadome wywołanie u drugiej osoby fałszywego obrazu jakiegoś faktu, sytuacji lub przekonania po to, aby skłonić ją do określonego postępowania. Tu można powołać się na tzw. błąd istotny.

Jaki błąd jest błędem istotnym, to określa przepis art. 84 § 2 Kodeksu cywilnego., zgodnie z którym wada tego typu winna uzasadniać przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (np. nie podpisałby umowy z innym operatorem niż z obecnym).

Adwokat Adam Wojtygawww.wojtyga.com